Alles over echt visweer - Daniel Jawadnya

Koudbloedig, ''dieren waarvan de lichaamstemperatuur varieert met die van de omgeving'', dat is de exacte definitie uit het woordenboek. Vissen, in ons geval karpers, zijn het perfecte voorbeeld van een koudbloedig dier. Wanneer een karper eet, waar hij uithangt, welke beslissingen hij van dag tot dag neemt, het wordt allemaal beïnvloed door de temperatuur. Te koud en zijn metabolisme vertraagt, te warm en het water kan niet genoeg zuurstof opnemen voor de vis om voedsel goed te verteren. Beide beïnvloeden hoe ''hard'' een karper die dag zal eten.

Is de temperatuur echter de enige parameter die de voederactiviteit beïnvloedt? Nee, in grote lijnen is het de totale som van weersomstandigheden die het gedrag van de karper beïnvloeden. Zie het als de vonk die hen motiveert om van A naar B te gaan of zelfs om op je aas af te komen en te beginnen met eten. Zonder die prikkel is het bijna onmogelijk om ze te vangen. Een karper in beweging is een karper die gevangen kan worden!

Wat zijn dan goede visomstandigheden? Wanneer moet ik erop uit, waar moet ik op letten? In dit artikel probeer ik al deze vragen te beantwoorden en deel ik een aantal praktische dingen die je kunt doen om het weer in je voordeel te gebruiken.

Perfecte weersomstandigheden

Als je aan 10 verschillende karpervissers vraagt wat goede weersomstandigheden zijn, krijg je waarschijnlijk 10 verschillende antwoorden. Als er zoiets bestaat als perfecte omstandigheden, zijn de meeste antwoorden dan niet fout? Nee, helemaal niet! Hoe weerparameters het gedrag beïnvloeden hangt helemaal af van wat de uitgangspunten waren. Met andere woorden, meer praktisch, welke tijd van het jaar was het? Belangrijke parameters zoals luchtdruk, temperatuur, wind en zonintensiteit hebben allemaal een ander effect, afhankelijk van wanneer ze optreden. Over het algemeen kun je de perioden onderverdelen in vroege lente, zomer, late herfst en winter.

Vroege lente, half februari tot half mei.

Zoek naar zonnige omstandigheden en dagen die een opwarmend effect hebben op het water. Je vindt de vissen meestal achter de wind in het midden van het water. De twee belangrijkste parameters in deze periode zijn temperatuur en zonintensiteit. Ze beïnvloeden zelfs hoe andere parameters door de koudbloedige karper worden waargenomen. Technisch gezien zou je kunnen zeggen dat ze allebei hetzelfde effect hebben, maar omdat de zon zo'n diepgaande en onmiddellijke reactie heeft, wil ik ervoor zorgen dat het onderscheid duidelijk is.

In het vroege voorjaar begint de temperatuur van het oppervlaktewater gestaag te stijgen en daarmee begint ook het metabolisme van de karpers. Dit proces neemt echter enige tijd in beslag, dus het is verstandig om hier rekening mee te houden bij het voeren. Grote voerplekken kun je meestal beter vermijden. Het oude gezegde ''je kunt altijd meer aas toevoegen, maar je kunt het er niet uithalen'' is hier erg waar. Single hookbaits, zigs of het vissen op zeer kleine attractieve voerplekjes zijn de manieren om het aan te pakken! Water warmt niet zo snel op als de luchttemperatuur, dus karpers grijpen vaak de kans om maximaal te genieten van de zon omdat ze dan sneller opwarmen. Het verschil in geabsorbeerde warmte en watertemperatuur, zelfs in ondiep water, is enorm tijdens zonnige omstandigheden. Je kunt de kracht van de zon als je ooit in het voorjaar in ondiep water hebt gedoken onder water zelf voelen. Je zou denken dat het water al het effect van de zon zou wegleiden, maar juist bij een rustig en vlak oppervlak warmen die stralen je echt op. Karpers houden van deze omstandigheden!

Vissen op de windkant kan werken, maar meestal alleen na een periode van warm weer dat de temperatuur van het oppervlaktewater voldoende heeft verhoogd en nu naar één kant van het meer wordt geduwd. Een grote zuiderstorm met lage luchtdruk, eind april, die warme winden aanvoert, is een garantie voor succes. Dit is echter de uitzondering op de regel, over het algemeen zullen ze achter de wind in het midden van het water hangen of in de buurt van obstakels als die aanwezig zijn. Volg in de lente de zon en de vissen zullen niet ver weg zijn.

Zomer, half mei tot half oktober.

Zodra het water is opgewarmd en in de buurt van 25 graden Celsius komt, zal het weer dat het water goed van zuurstof voorziet het grootste effect hebben op de vis. Wind en regen zijn wat je wilt! De richting is niet relevant als er voldoende bewolking is en het water in beweging komt. Wanneer een plotselinge sterke wind een einde maakt aan een periode van vlakke, zonnige, warme omstandigheden, heeft hij het grootste effect. De vissen krijgen een stoot zuurstof in combinatie met het warme water en worden hyperactief.  Deze hyperactieve staat duurt maar een paar uur voordat de vis weer rustig wordt, waardoor het belangrijk is om de voorspellingen goed in de gaten te houden. Die paar uur zijn echter de beste tijd om een normaal gesproken moeilijk te vangen karper te strikken. Ze hebben de neiging om in die toestand de wind te volgen, maar afhankelijk van of ze het leuk vinden om in dat gebied rond te hangen of niet, zullen ze daar niet blijven nadat de eerste schok is weggeëbd.

Naast het fysiologische effect van harde wind in de zomer is er ook een psychologisch effect op karpers. Je zou het kunnen opsplitsen in twee delen, één is het kleuren van het water en het tweede is het geluid dat golven maken zodra ze het oppervlak verstoren. Ik zal me nu concentreren op het vertroebelen van het water, omdat het geluidsaspect belangrijker is in de winter, maar ook een beetje hetzelfde effect heeft in de zomer. Vooral in de zomer, wanneer de natuurlijke voedselvoorraden hoog zijn, heeft het opschudden van de bodem door grote golven die in de kanten slaan een sterk effect op karpers. Ze komen op onderzoek uit en voeden zich vaak agressief gedurende een korte periode.

Het is niet duidelijk wat hier precies de oorzaak van is, ofwel komt er voedsel bloot te liggen en krijgen ze gemakkelijk toegang tot een aantal heerlijke natuurlijke soorten of misschien is het gewoon iets dat ze associëren met eten, aangezien ze zelf vaak het water vertroebelen als echte moddervarkens. Het is duidelijk dat ze van troebel water houden.

Een product dat optimaal gebruik maakt van dit fenomeen is Mainline smart liquid. Deze dichte vloeistof introduceert, naast geur en smaak, een grote wolk onder water die winderige omstandigheden nabootst. Tijdens onze onderwaterfilmsessies heb ik het nu te vaak gezien om te negeren hoe sterk en onmiddellijk het vertroebelende effect van Smart Liquid is op karpers in helder water. Vaak inspecteren ze het gebied en hebben ze binnen 10 minuten na het inbrengen van de vloeistof een kleine vreetbui, zelfs als de plek daarvoor urenlang verstoken was van enige activiteit. Het effect duurt echter niet erg lang, dus weinig en met regelmaat voeren met aas doordrenkt van deze liquid is de beste aanpak. Het combineren van deze aanpak met de juiste timing, jezelf in de wind zetten tijdens plotselinge winderige omstandigheden en subtiel voeren kan een verwoestend sterke tactiek zijn in de zomer.

Herfst, half oktober en november.

Over het algemeen zullen de vissen in deze periode een relatief constant activiteitsniveau vertonen. Het is niet echt een kwestie van weersomstandigheden waar je op moet letten, maar meer van omstandigheden die je moet vermijden. Deze tijd van het jaar, waarin de natuurlijke voedselvoorraad afneemt, kan behoorlijk productief zijn. Het enige dat ze echt kan uitschakelen zijn plotselinge dalingen in de watertemperatuur. Verwar dit echter niet met een geleidelijke daling van de luchttemperatuur, want op diepere plekken kan het lang goed blijven omdat het water veel langzamer afkoelt dan de lucht.

Net als in het vroege voorjaar is de watertemperatuur een kritieke parameter die een direct effect heeft op de activiteit van karpers. Omstandigheden die je moet vermijden zijn koude heldere nachten die gepaard gaan met periodes van hoge luchtdruk, of neerslag die veel koude regen met zich meebrengt met plotselinge dalingen in de watertemperatuur als gevolg. Beide zijn vaak het gevolg van koude noordenwinden. Als je kunt, probeer deze omstandigheden dan te vermijden, want karpers hebben een hekel aan snelle watertemperatuurdalingen in de herfst.

Een belangrijk ding om te onthouden voor de herfst is om op de hoeveelheden voer te letten. Het wordt steeds duidelijker dat het voeren in de herfst ter voorbereiding op de winter een mythe is. Karpers kunnen in warme en zuurstofrijke omstandigheden veel meer voedsel verwerken dan in koudere herfstomstandigheden. Ze lijken soms echter harder te eten in de herfst vanwege een cruciale factor, de hengeldruk!

In de zomer, als de hengeldruk hoog is, kunnen ze het aas gewoon helemaal links laten liggen, waardoor het lijkt alsof ze minder intensief eten. Nee, ze eten nog steeds elke dag, alleen niet jouw aas. In de herfst wordt dit omgedraaid omdat hun metabolisme nog steeds hoog is, maar hun voedselopties snel afnemen. Dat betekent echter niet dat je geen voer kunt inzetten. Wees je alleen bewust van deze paradox. Weinig en vaak is over het algemeen een veel betere tactiek in deze periode, omdat het rekening houdt met de geleidelijke metabolische afname bij karpers over meerdere weken.

Winter, december tot half februari.

Als er één seizoen is waarin het weer een enorme invloed heeft op de aasactiviteit, dan is het wel in de winter. De omstandigheden waar je naar op zoek bent, zijn een plotselinge daling van de luchtdruk die gepaard gaat met warme zuidenwinden. Het effect is zo sterk dat ik persoonlijk alle andere omstandigheden in de winter vermijd totdat ik een periode van rustig, koud weer zie die wordt gevolgd door een plotselinge daling van de luchtdruk.

Meer concreet een daling van ongeveer 1025-1040 hectopascal naar iets onder 1015 hectopascal. Het effect is onmiddellijk, alsof je een schakelaar omzet. Je kunt het zien aan de vele springende of rollende vissen die je dan korte tijd kan zien. De luchtdrukdaling treedt op wanneer de grens tussen twee luchtdrukgebieden over jouw locatie beweegt. Het resultaat is wind, veel plotselinge wind. Als je op een nieuw water vist of gewoon niet weet waar de winterse holdings zijn, is dit het moment om goed te blijven kijken.

Het is onwaarschijnlijk dat de luchtdruk zelf een sterk fysiologisch effect op vissen heeft, want een verschil van 30 hectopascal kan worden gecompenseerd door slechts een voet omhoog of omlaag door de waterkolom te bewegen. Maar op de een of andere manier veroorzaakt het vaak een korte periode van activiteit. Het is niet waarschijnlijk dat het met de temperatuur te maken heeft, want het duurt een paar dagen voordat het water zelfs maar een paar graden warmer wordt. Het wordt waarschijnlijker veroorzaakt door geluid.

Stel je voor dat je een karper bent die uitrust in je winterverblijfplaats, de omgeving is donker, koud en stil en je metabolisme is laag om energie te sparen. Plots steekt de wind op, je voelt een kleine drukverandering en een muur van geluid komt jouw kant op stormen. Golven die over je hoofd slaan! Zoiets abrupts maakt je natuurlijk wakker. In de winter volgen ze de wind minder, maar gaan ze hun directe omgeving verkennen. Een enkele felle pop-up doet wonderen als je eenmaal weet waar je hem moet plaatsen. Eén voorbehoud: de stek mag niet te diep zijn. Op diepe meren zal de vis wakker worden en zich laten zien, maar vaak boven heel diep water. Zigs kunnen een aanbeet of twee genereren, maar de beste resultaten zijn te behalen op locaties van ongeveer 8 meter of ondieper met een goede bezetting aan karper. Met een enkel haakaasje, een PVA zakje of een klein beetje los gevoerd en attractief voer maak je een goede kans op een klompje wintergoud.

Daniel Jawadnya

De UniFish Weather app is ontstaan uit de wens om de beste weermodellen en -hulpmiddelen te combineren in één eenvoudig te lezen applicatie. Als reizende visser die een veelheid aan weerapps gebruikte, allemaal met hun eigen sterke en zwakke punten, werd het idee geboren om het allerbeste van wat er internationaal beschikbaar was te combineren en te bundelen in één oplossing die je naadloos van dienst kon zijn. Je realiseert je hoe belangrijk het weer is bij het karpervissen en het is een essentieel hulpmiddel om bij je te hebben op je volgende trip op zoek naar die gigantische karpers.

Download een exemplaar hier: https://linktr.ee/unifish_weather_app